سايت احمد كسروي                                                                      www.kasravi.info

 

 

 

پيرامون كسروي:

 

كسروي، يكي از مطرحترين روشنفكران ايران در يكصد سال گذشته بوده است. كارهاي تحقيقي وي از يكسو در زمانه خود، بسيار پيشرو بود و از سوي ديگر وي بي پروا به جنگ نظرات نادرست ميرفت. از اينرو حجم مطالبي كه ديگران بر له و يا عليه كسروي به رشته نگارش درآوردهاند نيز بسيار است.

در زمينه مقالات نوشته شده پيرامون كسروي از كار با ارزش محمود كتيرائي استفاده كرده و كوشيده ايم تا آن را تكميل كنيم ، چرا كه كار محمود كتيرايي نهايتاً تا پايان دهه 1340 را در برميگيرد.

اين ليست بر اساس تاريخ انتشار مقاله يا كتاب تهيه شده است .

طبعاً از تمام بازديدكنندگان ”سايت كسروي“ تقاضا داريم تا در تكميل اين كتابشناسي ما را ياري كنند.

با تشكر

 

1- چند سوال از كسروي -، محمود زرندي 1323

2- تناقضات پيمان و پرچم - م توحيدي 1323

3- نبرد با بي ديني- شيخ مهدي سراج انصاري 1323

4- كجرويگري يا پاسخ اهريمن - مرتضي مهدوي ، اين كتاب در دوجلد ،  فروردين و تير 1324 منتشر شد

5- ميخانه خواجه حافظ - ابراهيم منقح 1324

6- آقاي كسروي و مفهوم ماترياليسم - كارشاد 1324

كامشاد نام مستعار سرهنگ مرتضي طلوعي است ،كه در اوايل ده 1320 به گروه كسروي و جمعيت او كه «باهماد آزادگان » نام داشت پيوست. سپس از باهماد ازادگان جدا شد و  به حزب توده پيوست و پس از چندي با نام مستعار كارشاد اين كتاب را در پاسخ به انتقادات كسروي به «ماترياليسم»  نوشت.

 

7-  مرقعات صاحبدل ، صاحبدل 1324

8-  آتش انقلاب ، شيخ قاسم اسلامي جلد يكم 1325

9- راجع به قتل كسروي 1324

10-  كسر كسروي يا شكست كسروي ، شيخ محمد دادخواه شيرازي

11-  بمب آتش زاي فولاد در رد ورجاوند بنياد ، شيخ عباسعلي اسلامي

 

11- مکتب کسروی و ماتریالیسم، در پاسخ کارشاد/ محمد علی امام شوشتری/1326/انتشارات باهماد آزادگان

این کتاب حاوی سخنرانیهای آقای شوشتری در جلسات باهماد، در پاسخگویی به کتاب «کسروی و مفهوم ماتریالیسم» نوشته کارشاد، میباشد که از سوی باهماد جمع آوری و منتشر شده است.

 

12-  احمد كسروي يا نيكخواهان توده ، پرويز شهرياري و مهدي نعمت الهي 1326

13-  مقاله سعيد نفيسي در هفته نامه سپيدو سياه شماره 28 ، 22 بهمن 1334

14-  مقالات آقاي نصره الله فتحي در هفته نامه آشفته شماره 38 به بعد ، 1334

15-  مقالات سيد محمد واحدي در خواندنيها، سال شانزدهم

16-  كجروي هاي كسروي ، فرهنگ نخعي 1335

17-  تاريخ برگزيدگان و عدهاي از مشاهير ايران و عرب ، امير مسعود سپهرم 1341

18-  سخني درباره فرزند ارجمند ايران سيد احمد كسروي ، هرمز انصاري ، ماهنامه كاوه سال دوم 1343 مونيخ

19-  پندارپروري ، رضا اصفهاني 1343

20-  در پاسخ كسرويان ، ميرابوالفتح دعوتي بخش يكم 1344

21-  در هفته نامه « خوشه » سال 1344 مقالات يبا امضاء « گوشه گير »

22-  پاسخ داوري ، حسين كاشفي 1346

23-  بحث انتقادي در پيرامون آثار ادبي ، زبانشناسي ، تاريخي احمد كسروي ، عبدالعلي دستغيب ، فردوسي ماهانه مهرماه 1346

24-  مدعيان مهدويت از صدراسلام تا عصر حاضر ، احمد سروش 1348 چاپ دوم

25-  كليد زبان كسروي ، حسينعلي محفوظ در ماهنامه دانش سال سوم

26-  نثر فارسي معاصر ، ايرج افشار  1330

27-  مقاله استاد مينوي در ارمغان سال 1327 و مقاله عباس اقبال در يادگار سال پنجم شماره سوم

28-  انقلاب مشروطيت ايران و ريشه هاي اجتماعي و اقتصادي آن ،تاليف پاولويچ و ايرانسكي ترجمه م هوشيار 1330

29-  هرمزد نامه ، پورداود

30-  نيمه راه بهشت ،سعيد نفيسي

31-  تاريخ استقرار مشروطيت در ايران ، حسن معاصر 1348

32- كتابشناسي كسروي / محمود كتيرائي / فرهنگ ايران زمين جلد هيجدهم / 1351

33- - سيري در انديشه سياسي كسروي / حجت الله اصيل / 1356 / ناشر ؟

34- كسروي تبريزي مردي كه پلنگ آرميده مذهب را بشورانيد/ جعفر رائد/ ماهنامه روزگارنو دفتر پنجم ، سال پنجم / خرداد ماه 1365

35- - كسروي و برخورد فرهنگي شرق با غربمحمد علي جزايري – ايران نامه سال هشتم شماره سوم تابستان 1990/1369

36-نقد و بررسي كتاب كاروند كسروي نوشته يحيي ذكاء/ رحيم رضا زاده ملك / نشريه نقد و تحقيق/ دفتر سوم

37- جريان هاي اصلي تاريخنگاري در دوره پهلوي، سيمين فصيحي، نشر نوند ـ مشهد ـ 1372. در اين كتاب كه رساله دانشگاهي با موضوع بررسي تاريخنگاري در دوران پهلوي است، نويسنده به شرح حال و بررسي آثار شش مورخ ايراني و از آن جمله كسروي، پرداخته است.

 

38- طرح مقدماتي آشنايي با احمد كسروي و جهان بيني او / د. روشنايي / راه اراني 1372     ( آقاي رضا مرزبان، روزنامه نگار، اين مطلب را با نام مستعار د.روشنايي در نشريه راه اراني منتشر كرد.) 

 

39- كتاب زندگي سياسي عبدالحسين هژير / از سري نخست وزيران ايران شماره شش / جعفر مهدي نيا / انتشارات پانوس / 1373

در اين كتاب عمدتا به قتل كسروي ،فدائيان اسلام ، چگونگي برگزاري دادگاه ، قتل كسروي در اطاق بازپرس ، تلاش هژير براي تبرئه سيد حسن امامي پرداخته شده است .

 

40 ـ احمد كسروي: عاصي يا مصلح؟، آرمان نهچيري، نشريه نگاه نو، شماره 26، آبان 1374.

(نويسنده در اين مقاله برخوردي انتقادي به دستگاه نظري كسروي دارد.)

41 ـ رهبران و تودهها در انقلاب مشروطيت ايران: نظري به تاريخنويسي احمد كسروي، سهراب يزداني، نشريه نگاه نو، شماره 33، تابستان 1374.

42- از نيما تا روزگار ما / تاريخ ادبيات فارسي معاصر ، يحيي آرين پور ، نشر زوار / تهران / 1374

43-آورندگان انديشه خطا / احسان طبري / هفته نامه كيهان فرهنگي / اسفند 1375

 پس از دستگيري اعضاء حزب توده در سال 1362 و زنداني كردن رهبران و اعضاءاين حزب ، موسسه كيهان در اواخر سال 1375 سلسله مطالبي با عنوان « آورندگان انديشه خطا » با امضاء احسان طبري ، متفكر و  نويسنده شناخته شده حزب توده ، پيرامون چهار نفر ،احمد كسروي ، صادق هدايت ،آدميت و تقي زاده را در هفته نامه فرهنگي خود منتشر مي كرد . از اين مجموعه سپس دو بخش مربوط به كسروي و هدايت را در يك جلد كتاب با همان عنوان در سال 1377 منتشر ساخت. ناشر كتاب ( موسسه كيهان ) در يادداشت نخست كتاب تاكيد مي كند كه احسان طبري در سال هاي پاياني حيات خود ( كه عمدتا در زندان هاي جمهوري اسلامي گذشت ) دچار تحول شده و با نفي گذشته خود و با هدف روشنگري افكار عمومي دست به قلم برده است.

 

44- احمد كسروي نخستين آماج فتواي قتل آقاي خميني / محمود گودرزي / روزنامه شهروند-شماره 245 – فروردين 1375 / كانادا

45-آن كه بزرگي را در كام شير مي جست / محمود گودرزي / روزنامه شهروند-شماره 246-فروردين 1375 / كانادا

 46 ـ ايران بين دو انقلاب ـ از مشروطه تا انقلاب اسلامي ـ يرواند آبراهاميان، نشر مركز، تهران، 1377. در اين كتاب در بررسي تاريخي دوران معاصر، از كسروي، انديشههاي او آثارش و همچنين ترور وي سخن رفته است.

 

47- كسروي و تاريخ مشروطه ايران / سهراب يزداني / نشر ني – تهران -1376

48 – پنجاه سال از كشته شدن احمد كسروي گذشتفرهاد مهران ، كتاب نقطه / شماره 2 / سال سوم / پائيز1376 ( آقاي عليرضا مناف زاده با نام مستعار فرهاد مهران اين مطلب را در نشريه نقطه منتشركرد.)

49 – اصلاح گري آشتي ناپذيرفرهاد مهران ، كتاب نقطه / شماره 2 / سال سوم / پائيز 1376

50 – چند يادداشت درباره احمد كسروي / محمود كتيرائي / نشريه چشم انداز/ شماره 20/ بهار 1378

51- قدر احمد كسروي را چنانكه بايد نشناخته ايم / مهران عباسي/ كيهان لندن/ شماره 90/ 20تا 26 ژوئن  2002

52- انديشه سياسي در اسلام / حميد عنايت / تاريخ و ناشر ؟

49

53- نگاهي به زندگي سيد احمد كسروي / بهزاد كشاورزي / نشريه درنگ / سال سوم ، شماره نهم ، مه  ژوئن 2002 /پاريس

54- يادي از احمد كسروي / عليرضا مناف زاده ، نشريه نقطه / سال چهارم / شماره 9 زمستان 1378

55- ايران و سده بيستممحمود گودرزي / روزنامه شهروند/ شماره 676/سال 1380

 

56- روشنفكران آذري و هويت ملي و قومي / علي مرشدي زاد / نشر مركز  تهران1380

اين كتاب بحثي است پيرامون مسائل قومي و نگاه روشنفكران اقوام ساكن ايران به اين مسئله از زمان مشروطه به اين سو. در بخش بررسي نظرات روشنفكران آذري درباره مليت ايراني در دوران رضاشاه  روشنفكران تجددگرا ، نويسنده ديدگاه هاي چهار نفر  تقي زاده ، محمود افشار ،كسروي و حسين كاظم زاده را مورد بررسي قرار مي دهد. نويسنده بابهره گيري از نوشته هاي كسروي،آراي وي درباره مليت، قوميت، ميهن پرستي و نقش عوامل گوناگون در وحدت ملي را توضيح مي دهد. 

 

57- پژوهشگران معاصر ايران / هوشنگ اتحاد/ نشر فرهنگ معاصر- تهران- 1381

     دراين كتاب نويسنده به بررسي زندگي و كارهاي علمي و ادبي و پژوهشي دو چهره نامي تاريخ معاصر ايران ، احمد كسروي و سعيد نفيسي مي پردازد.

 

58- روشنگران ايراني و نقد ادبي/ايرج پارسي نژاد/ انتشارات سخن تهران  1380

 

59- ایران نامه، مجله تحقیقات ایران شناسی/ شماره ویژه احمد کسروی / سال بیستم/ بهار و تابستان 1381/ نیویورک

   در این شماره ویژه احمد کسروی، هشت مقاله از سوی نویسندگان مختلف پیرامون جنبه های مختلف کارها و عقاید کسروی منتشر شده است.

   - کسروی و ادبیات – محمد علی همایون کاتوزیان

   - تجدد اختراعی، تمدن عاریتی و انقلاب روحانی -  محمد توکلی طرقی

   - پاکدینی در آراء کسروی: نگرشی عقلانی به دین – محمد رضا قانون پرور

   - بن بست تجدد در اندیشه احمد کسروی – فرزین وحدت

   - کسروی چه می گوید؟ - اصغر فتحی

   - تصویر کسروی در اذهان جوانان – فریدون فرخ

   - سخنانی درباره احمد کسروی – ناصح ناطق

   - حادثه قتل کسروی – مجله سخن

   - «من چه می گویم؟»«نامه ای به دولت»، «زندگانی من» - احمد کسروی

   - نگاهی به کتاب قتل کسروی نوشته ناصر پاکدامن – رضا شیخ الاسلامی

 

60- صحنه تاريخ را با تهمت و اتهام نيالائيم / ضياء الدين صدرالاشرافي / نشريه درنگ / سال سوم ، شماره دهم ، ژوئيه-اوت 2002 /پاريس

61-  خاطره اي درباره زنده ياد سيد احمد كسروي تبريزي / ضياء الدين صدرالاشرافي / نشريه درنگ / سال سوم ، شماره يازدهم ، فوريه-مارس 2003 /پاريس

62- نقدي بر يك نقد/ بهزاد كشاورزي / نشريه درنگ / سال سوم ، شماره يازدهم فوريه-مارس 2003 /پاريس

63- احمد كسروي ، پژوهشگري ،سركشي و خرده نگري / خسرو ناقد/ ماهنامه آفتاب. سال سوم شماره بیست و هفتم، تیر ماه 1382 ( متن به صورت HTML)

 

64- سه نامه پیرامون نوشته آقای خسرو ناقد

65- کسروي و تاريخ نگاري انتقادي/ گفتگو با دکتر حسن منصور/ فصلنامه تلاش شماره 23

66- قتل کسروی/ ناصر پاکدامن/ چاپ سوم انتشارات فروغ 1383

67- اقبال و ده چهره دیگر / دکتر محمد بقائی/ انتشارات حکایت دیگر/ چاپ اول 1385/ دراین کتاب،  نویسنده به مقایسه افکار و نظرات اقبال لاهوری، شاعر، فیلسوف و متفکر پارسی گوی هندی با نه شاعر، فیلسوف و منتقد اجتماعی،  هومر، شیمل، حلاج، سنائی، سهروردی، مولوی، کسروی، هسه و جناح  میپردازد.